►Từng tham gia nhiều vụ kiện đòi quyền lợi cho người lao động, chia sẻ câu chuyện của mình, ông Nguyễn Hữu Trí - Phó Chủ tịch LĐLĐ huyện Bình Chánh, TP HCM - cho biết đằng sau mỗi vụ kiện đều là một chặng đường gian nan cùng nhiều trăn trở.
"Nhiều người lao động ở nông thôn vào thành phố, trình độ không cao, có việc làm là mừng, không thì trông chờ cả vào chủ. Chủ tốt bụng thì họ được nhờ, không thì chịu. Lắm lúc khi tai nạn lao động (TNLĐ) xảy ra, thay vì trình báo, đòi quyền lợi, người lao động lại mặc cảm tự ti cái số mình nó vậy, năm hạn, tam tai… rồi ngậm ngùi chịu đựng, lui về quê" - ông Trí kể.
►Theo ông Trí, TNLĐ không chừa một ai, thời điểm nào. Có cả trường hợp đang chờ nhận việc, nhân lúc rảnh rỗi người lao động theo bạn vào xưởng của bạn làm vài ngày cho đỡ buồn. Cũng chỉ trong mấy ngày đó mà tai nạn xảy ra làm cụt luôn hết cả 4 ngón tay.
►Tuy nhiên, điều trăn trở nhất lại nằm ở chỗ người lao động phần nhiều với vốn kiến thức hạn chế không biết mình được quyền lợi gì và đến đâu nên buông bỏ sau khi xảy ra sự cố. Thậm chí, khi được chủ bồi thường cho vài triệu đồng thuốc men, tiền về quê rồi quay lại mang ơn chủ.
"Họ không biết rằng đó là trách nhiệm đương nhiên của người sử dụng lao động. Nếu lỗi ở chủ thì phải bồi thường 100%, còn ngay như lỗi của chính người lao động thì chủ cũng phải chi trả 40%". Đó là chưa kể những lần phải tái khám xem vết thương đã ổn chưa, phát sinh biến chứng thế nào, tỉ lệ thương tật đến đâu? Đôi khi người lao động không hiểu được mình vừa đánh mất cái gì, thiệt hại về lâu dài như thế nào. Thậm chí, có lần một người ở quê lên TP HCM làm việc, tai nạn đứt cả ngón tay mà chỉ đòi 2 triệu đồng và cho nghỉ buổi chiều. Tưởng đi bệnh viện, không ngờ ảnh kiếm mấy lá thuốc dân gian bó lại là xong!" - ông Trí nói.
♦ Vụ kiện đáng nhớ nhất với ông Trí là một vụ TNLĐ chết người 5 năm trước. Khi xảy ra vụ việc, chủ công ty sốt sắng lo tiền đám tang, hỗ trợ thêm gần 100 triệu đồng. Gia đình cảm kích ký giấy bãi nại, vụ việc cứ vậy mà chìm luôn. Đến một ngày, vợ nạn nhân tình cờ đi cùng một người bạn đến gặp ông Trí nhờ tư vấn một việc khác, khi đề cập lại chuyện cũ mới vỡ lẽ là với tai nạn chết người như vậy thì mức bồi thường của doanh nghiệp phải lớn hơn rất nhiều.
►Lúc này, vợ nạn nhân mới làm đơn ủy quyền cho ông Trí khởi kiện trở lại đòi bồi thường TNLĐ. Vụ kiện gian nan kéo dài gần 3 năm trời. Khi gặp nhau trong phiên tòa, doanh nghiệp lúc này mới thể hiện rằng họ không hoàn toàn tốt đẹp. Một mặt họ chối bỏ việc người lao động đã làm việc lâu năm cho công ty mà chỉ làm công nhật, bữa làm bữa nghỉ, bồi thường thế đã quá hảo tâm.
"Đến khi người vợ may mắn lục tìm được vài phiếu lương chứng tỏ chồng bà làm việc liên tục thì doanh nghiệp lại giãy nãy lên rằng đã bãi nại rồi sao giờ "lật kèo"? Nhưng kết quả điều tra TNLĐ cho thấy nguyên nhân do lỗi hỗn hợp của cả người lao động lẫn của chủ. Quan trọng hơn, kết quả này có sau ngày ký bãi nại. Lúc này, rõ ràng chủ doanh nghiệp biết trước phí tổn phải chi trả theo quy định là khá lớn nên đã đi tắt, lợi dụng gia đình nạn nhân thiếu hiểu biết để giảm thiểu thiệt hại. Kết quả, người vợ thắng kiện, mang về mức đền bù gấp đôi số tiền doanh nghiệp đã lo ban đầu" - ông Trí nhớ lại.
►Trong những vụ kiện, điều khó khăn hơn cả là phần nhiều người lao động thường làm việc cho các chủ doanh nghiệp mà không giấy tờ hay giao kèo gì rõ ràng. Nhiều người ở nông thôn, gặp lúc rỗi rãi vào thành phố tìm việc làm tạm qua ngày không may tai nạn. Nếu gặp chủ nhẫn tâm thì chối hẳn trách nhiệm. Việc đòi quyền lợi là vô cùng khó khăn.
-----------------------------------------------------------
ĐỂ ĐƯỢC TƯ VẤN TRỰC TIẾP VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG
VUI LÒNG LIÊN HỆ HOTLINE: 0918.573.966
AN TOÀN LAO ĐỘNG AN BÌNH
Địa chỉ: Nhà số P11 – A21, ngõ 120 Hoàng Quốc Việt, P. Nghĩa Tân, Q. Cầu Giấy, TP. Hà Nội.
Email: atld.anbinh@gmail.com