Trong bối cảnh Việt Nam cùng các nước trên thế giới đang có nhiều nỗ lực và giải pháp quyết liệt để kiểm soát dịch bệnh và tái khởi động nền kinh tế nhằm tạo việc làm bền vững cho hàng chục triệu người lao động trên thế giới, sáng ngày 03/6, tại Hà Nội, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐ-TBXH) phối hợp cùng tập đoàn ManpowerGroup tổ chức Hội thảo trực tuyến: Kinh nghiệm quốc tế về tạo việc làm và kinh doanh bền vững trong trạng thái bình thường mới. 

 

Hội thảo có sự tham gia của các chuyên gia đến từ Bộ LĐ-TBXH, Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) tại Việt Nam, Tập đoàn ManpowerGroup cùng các doanh nghiệp FDI tại Việt Nam. Thứ trưởng Bộ LĐ-TBXH Lê Văn Thanh dự và chủ trì Hội thảo tại điểm cầu Hà Nội.

70.000 – 80.000 nghìn lao động bị mất việc quay trở lại làm việc

Tại Hội thảo, Thứ trưởng Lê Văn Thanh cho biết, Covid-19 đã làm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của hầu hết các tổ chức và công việc của người lao động trong các lĩnh vực nghành nghề khác nhau.

Trong 4 tháng đầu năm 2020, cả nước có trên 5 triệu lao động bị mất việc, giãn việc, giảm giờ làm, giảm thu nhập; 67% doanh nghiệp phải cho nhân viên tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, tạm thời nghỉ việc; trên 80% lao động trong khu vực phi chính thức phải tạm dừng hoạt động kinh doanh khoảng 1 tháng để thực hiện các quy định về giãn cách xã hội.

Theo kết quả điều tra lao động việc làm quý I/2020, tỷ lệ tham gia lực lượng lao động ở mức thấp nhất trong vòng 10 năm qua, chỉ chiếm 75,4% dân số trong độ tuổi lao động. 

Thứ trưởng cũng cho biết, từ tháng 5/2020 trở đi, số lao động quay trở lại làm việc đang tăng lên. Trung bình mỗi tháng cả nước có từ 70.000 - 80.000 lao động bị mất việc quy trở lại làm việc. Tuy nhiên, việc làm của người lao động và hoạt động của nhiều doanh nghiệp vẫn tiếp tục gặp nhiều khó khăn do thị trường xuất khẩu còn đình trệ.

Để thúc đẩy kết nối cung cầu lao động sâu rộng hơn, Bộ LĐ-TBXH đang nghiên cứu nâng cấp sàn giao dịch việc làm hiện có thành trang web việc làm quốc gia.

Trước mắt, trang web sẽ nghiên cứu để góp phần giải quyết chính sách bảo hiểm thất nghiệp cho người lao động trong điều kiện tránh tụ tập đến các trung tâm dịch vụ việc làm để nộp hồ sơ. Đồng thời, tạo cơ hội việc làm cho người lao động qua việc kết nối, tư vấn, hướng dẫn người lao động lựa chọn ngành nghề, trường nghề, kết nối với doanh nghiệp...

Đồng thời, Chính phủ dự kiến sẽ cho phép sử dụng 3.000-5.000 tỷ đồng từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ người sử dụng lao động đào tạo/đào tạo lại cho người lao động nhằm nâng cao tay nghề; chuyển đổi việc làm cho thích ứng với những thay đổi của thị trường lao động do ảnh hưởng của dịch bệnh.

 

Các đại biểu tham dự Hội thảo tại các điểm cầu trực tuyến

Chia sẻ tại Hội thảo, ông Sam Haggag – Tổng Giám đốc ManpowerGroup kiêm Giám đốc Dịch vụ Cung ứng lao động tạm thời khu vực Châu Á - Thái Bình Dương cho rằng, để chuẩn bị cho sự trở lại trong trạng thái bình thường mới, sự hợp tác và phối hợp giữa các bên liên quan, từ chính phủ và chủ doanh nghiệp đến công đoàn và các việc nghiên cứu đóng vai trò vô cùng quan trọng.

“Trong trạng thái mới này, sự trở lại với thế giới việc làm một cách có kỷ luật là chìa khóa then chốt giúp phục hồi nền kinh tế. Tại Singapore, Malaysia, Thái Lan.., một loạt các ngành công nghiệp như hàng không, dịch vụ mặt đất, dịch vụ vận tải công nghệ… đã dành những nỗ lực to lớn để phân bổ lại lực lượng lao động một cách phù hợp” - ông Sam Haggag chia sẻ.

Theo ông Simon Matthews – Tổng Giám đốc ManpowrGroup Việt Nam, Thái Lan và Trung Đông, dự báo trong năm 2020, 84% các tổ chức sẽ nâng cao kỹ năng cho người lao động. Trước thực tế đó, các công ty cần có những cách tiếp cận mới mẻ hơn trong đào tạo và phát triển tài năng cho tổ chức để phát huy tính cạnh tranh trên thị trường. Các nhà tuyển dụng cần các chiến lược tuyển dụng và cách tiếp cận sáng tạo hơn với người lao động.

3 kịch bản cho thị trường lao động Việt Nam

Tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Quyên – Phó Cục trưởng Cục Việc làm đã cập nhật tình hình thị trường lao động Việt Nam dưới ảnh hưởng của dịch Covid-19. Theo đó, tháng 5/2020, số người nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp (TCTN) là 157.945 người, bằng 155,2% so với tháng 4/2020 (101.800 người) và bằng 144,2% so với tháng 5/2019 (109.569 người).

Dự báo về thị trường lao động trong tháng 6 và Quý II/2020, Phó Cục trưởng Cục Việc làm cho biết tình hình lao động ngừng việc có xu hướng giảm do doanh nghiệp bắt đầu cho lao động trở lại làm việc. Khi đó có 3 kịch bản thị trường lao động.

Nếu tình hình dịch tễ thế giới diễn biến tích cực, số mất việc làm hàng tháng 70 - 80 nghìn người, số doanh nghiệp bị ảnh hưởng 70-75%, số lao động ngừng việc 3-3,5% triệu người.

Nếu tình hình dịch tễ thế giới diễn biến đi ngang hoặc chuyển biến xấu, số mất việc làm hàng tháng 80-90 nghìn người, số doanh nghiệp bị ảnh hưởng 80%, số lao động ngừng việc 5-5,6 triệu người

Còn nếu tình hình dịch tễ thế giới diễn biến xấu, Việt Nam bị ảnh hưởng nghiêm trọng, số mất việc làm hàng tháng 90-100 nghìn người, số doanh nghiệp bị ảnh hưởng 90%, số lao động ngừng việc 6,1-7,2 triệu người.

Trước những kịch bản trên, để đảm bảo lao động cho sản xuất kinh doanh, nhất là tại các khu kinh tế, khu công nghiệp, Cục Việc làm đưa ra một loạt các giải pháp như: Chủ động nắm bắt thị trường lao động để có phương án hỗ trợ doanh nghiệp, người lao động; Chỉ đạo hệ thống TTDVVL tăng cường giao dịch việc làm trực tuyến, chủ động cung ứng nguồn lao động đáp ứng yêu cầu doanh nghiệp, hướng dẫn người lao động hưởng TCTN; Ứng dụng CNTT trong kết nối cung cầu lao động; Kiến nghị Chính phủ ban hành nghị quyết hỗ trợ người sử dụng lao động chủ động đào tạo, nâng cao trình độ người lao động...